Benigne paroxismale positieduizeligheid (BPPD) is een kortdurende bewegingsafhankelijke duizeligheid
BPPD kenmerkt zich door acute draaiduizeligheid die ontstaat bij bewegingen, bijvoorbeeld als u gaat liggen en/of bij omdraaien in bed. De draaiduizeligheid is zeer heftig maar duurt kort, gewoonlijk minder dan een minuut.

Soms gaat de duizeligheid gepaard met een misselijk gevoel. Herhaling van de snelle hoofdbewegingen doet de klachten verminderen of tijdelijk verdwijnen.

Diagnose
Om een goede diagnose te kunnen stellen is onderzoek nodig. Met behulp van de zogenaamde kiepproef (waarbij het hoofd en het bovenlichaam vanuit zittende houding plotseling achterover worden gekiept (Dix-Hallpike) kunnen we de duizeligheid bij BPPD opwekken. Meestal is er is een typische oogbeweging zichtbaar (nystagmus) welke tijdens het evenwichtsonderzoek kan worden waargenomen door de fysiotherapeut.

Werking evenwichtsorgaan
In het binnenoor bevindt zich het evenwichtsorgaan. Het bestaat globaal uit twee delen: de drie halfcirkelvormige kanalen en de twee otolietorganen (utriculus en sacculus). In het urticulus bevinden zich oorsteentjes van kalkzout. De oorsteentjes rusten hier in een gelatineuze massa op zintuigharen. Buiging van de zintuigharen informeert de hersenen over evenwicht en positie.

Oorzaak

De precieze oorzaak voor BPPD is nog onbekend. Men vermoedt dat oorsteentjes (kalkzouten) in het binnenoor losraken en door snelle positieverandering neerslaan op de zintuigcellen in het evenwichtsorgaan. Dit leidt tot kortdurende overprikkeling van de zintuigcellen en daarmee tot draaiduizeligheid.
BPPD kan optreden na een hoofdongeval, ooroperatie, bij een ontsteking of doorbloedingsstoornis van het binnenoor of na langdurige bedrust. In de meeste gevallen is er echter geen duidelijke oorzaak aantoonbaar.

Behandeling
De behandeling van BPPD bestaat uit Canalith repositiemanoeuvres. Door middel van een specifieke handgreep (bijv. Epley-manoeuvre) worden de loszittende oorsteentjes verplaatst naar het oorspronkelijke deel van het evenwichtsorgaan en kunnen daar weer terugzakken. Hierdoor kunnen de oorsteentjes niet meer leiden tot overprikkeling van de zintuigcellen waardoor er geen duizeligheid meer optreedt.

Huiswerkoefeningen

Wanneer BPPD niet met zekerheid kan worden aangetoond of niet duidelijk is in welk kanaal de oorsteentjes zich bevinden maken we soms gebruik van houdingsoefeningen volgens Brandt-Daroff. Deze herhalingsoefeningen van rechtop zitten naar zijligging zorgen voor training en huiswerkoefening waardoor men eerder klachtenvrij is.

Beloop
Het woord ‘benigne’ geeft aan dat het hier om een goedaardige vorm van duizeligheid gaat, die binnen enkele weken tot maanden spontaan kan verdwijnen. In enkele gevallen komt de duizeligheid terug of blijkt de duizeligheid toch langer aan te houden.

Met de Epley-manouvre en huiswerkoefeningen van Brandt-Daroff wordt vaak zeer goed resultaat behaald. Mensen met BPPD zijn in veel gevallen binnen 5 behandelingen volledig hersteld van de duizeligheidsklachten.

Helaas hebben de verschijnselen de neiging om terug te keren. Bij één op de drie patiënten keert de BPPD weer terug binnen het eerste jaar na de behandeling. Binnen vijf jaar is dit zelfs het geval bij 50%. Mocht de BPPD weer terugkeren, neem dan contact op met ons. Vaak zijn een paar behandelingen al voldoende om weer klachtenvrij te worden.

R. Oostdam

tel. 015-2560130